19 sierpnia 2016 roku o godz. 8.00 autokar wypełniony uczestnikami zajęć warsztatowych realizowanych w ramach projektu Dożynki czy Okrężne wyruszył w trasę do Tokarni pod Kielcami. Mieści się tam Park Etnograficzny będący częścią Muzeum Wsi Kieleckiej.

Na miejscu przywitała nas piękna pogoda. Wkroczyliśmy do magicznego świata dawnej wsi naszych dziadków i pradziadków. Po przekroczeniu bramy i zakupie biletów wejściowych nasza 43 osobowa wycieczka została podzielona na 2 grupy i udaliśmy się z instruktorem na wybrane wcześniej warsztaty.

Pierwsze z nich to „Bijże chłopie cepem z góry…” – czyli droga od kłosa do bochenka. Zajęcia odbywały się na podwórzu zagrody z Sierżaw wybudowanej przez włościańską rodzinę Pożogów w drugiej połowie XIX wieku.  Mieliśmy okazję zapoznać się z tradycyjnymi metodami siewu, zbioru, młócenia i oczyszczania zboża oraz przerobu ziarna na mąkę i kaszę. Uczestnicy próbowali swoich sił w młóceniu cepem i mieleniu ziarna na mąkę w żarnach. Na koniec zwiedziliśmy wiatrak z Grzmucina.

Później na rozstajach dróg pod krzyżem rozstaliśmy się z naszym instruktorem by udać się na kolejne warsztaty pt. Strój ludowy jako  wyznacznik tożsamości regionalnej, które odbyły się na plebani z Gożlic. W czasie zajęć poznaliśmy charakterystyczne cechy   stroju ludowego i  zapoznaliśmy się z rodzajami strojów występujących na Kielecczyźnie. Instruktorka omówiła podstawowe elementy składające się na komplet stroju kobiecego i męskiego, a także opowiedziała nam o powstawaniu i znaczeniu stroju w życiu dawnej wsi.  W czasie dyskusji zastanawialiśmy się nad tym, czym się różni strój od ubioru i jaka jest ewentualna funkcja stroju ludowego we współczesnej rzeczywistości wsi.

Następnie z przewodnikiem zaczęliśmy zwiedzanie całego skansenu. Wyruszyliśmy spod drewnianego kościoła szpitalnego z Rogowa. Wędrując poprzez kolejne sektory: świętokrzyski, małomiasteczkowy, wyżynny, lessowy, dworsko – folwarczny i nadwiślański zwiedzaliśmy kolejne obiekty muzealne. Wchodziliśmy do starych chałup i zagród by przyjrzeć się jakimi sprzętami posługiwali się ich mieszkańcy. Przechodziliśmy obok wiatraków, zwiedziliśmy Dwór z Suchedniowa z początku XIX wieku, spichlerze i stodoły dworskie. Obejrzeliśmy też bardziej zamożne chałupy: lekarza, organisty, a także domy z małomiasteczkowej zabudowy gdzie mieściła się szkoła, apteka, sklep. Zwiedzanie trwało 2,5 h.

Zmęczeni po długiej wyprawie udaliśmy się do Kuźni Smaków – karczmy mieszczącej się na terenie  Parku w Tokarni. Uczestnicy mieli zapewniony obiad.

Muzeum Wsi Kieleckiej – Park Etnograficzny w Tokarni powołano w 1976 roku, a zaczęło funkcjonować od 1977 roku. Jest realizacją założeń naukowych etnografa i znawcy tradycyjnej kultury ludowej profesora Romana Reinfussa. Jego zamierzeniem było odtworzenie typowego układu osadniczego wiosek z różnych subregionów Kielecczyzny: Gór Świętokrzyskich, Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Wyżyny Sandomierskiej i Niecki Nidziańskiej – to słowa umieszczone na stronie internetowej skansenu http://mwk.com.pl/pl/sg/nasze_obiekty/park_etnograficzny_w_tokarni/

Park Etnograficzny w Tokarni to niewątpliwie miejsce bardzo interesujące i przyjazne nie tylko dla etnografów. Można tam miło spędzić czas jednocześnie zapoznając się z życiem naszych przodków lub biorąc udział w licznych imprezach plenerowych.

Autor: Zdzisława Drach